Pielęgniarka opatrunkowa
Przewodnicząca Zespołu ds. profilaktyki i leczenia ran przewlekłych
Członek Zarządu Stowarzyszenia Naukowego Leczenia Ran
Z powodu utrzymujących się przez odpowiednio długi okres czasu (predyspozycje osobnicze) wysokich poziomów glukozy we krwi dochodzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych i włókien nerwowych.
W przypadku uszkodzenia dużych naczyń krwionośnych (makroangiopatia cukrzycowa) dochodzi do zmian w budowie ścian tętnic na tle miażdżycowym co doprowadza do zmniejszonego przepływu krwi do narządów ciała. Skutkiem tego jest niedotlenienie i nieprawidłowe odżywienie tkanek całego organizmu, co prowadzi do:
- choroby naczyń wieńcowych,
- zawału mięśnia sercowego,
- udaru mózgu,
- niedokrwienia kończyn dolnych, którego skutkiem może być konieczność amputacji.
W przypadku uszkodzenia małych naczyń krwionośnych (mikroangiopatia cukrzycowa) uszkodzeniu ulegają drobne naczynia i naczynia włosowate. Przyczynia się to do uszkodzenia wielu narządów:
- uszkodzenie nerek (nefropatia), czego skutkiem jest niewydolność tego narządu, która prowadzi początkowo do konieczności dializ, a następnie do przeszczepienia nerki,
- uszkodzenie wzroku (retinopatia), nieleczone może doprowadzić do ślepoty,
- uszkodzenie włókien nerwowych (neuropatia/polineuropatia) dochodzi do zaniku mięśni stopy co przyczynia się do powstania deformacji palców, wysuszenia skóry, tworzą się tzw. palce młoteczkowate, dochodzi do przykurczu ścięgna Achillesa oraz płaskostopia poprzecznego stopy co powoduje powstanie modzeli na stopie. Uszkodzenie włókien nerwowych skutkuje zaburzeniami czucia dotyku, bólu, temperatury w obrębie stóp. Stwarza to duże zagrożenie dla osób chorych na cukrzycę gdyż może doprowadzić w krótkim czasie do powstania owrzodzenia z błahego powodu np. otarcia stopy w bucie lub niewielkiego skaleczenia, czy oparzenia podczas mycia stóp. Polineuropatia cukrzycowa powoduje również uczucie pieczenia, drętwienia, parzenia stóp i dłoni.
Cukrzyca typu 2 wcale nie musi być straszną chorobą, która powoduje powikłania jeśli jest odpowiednio leczona, a pacjent jest świadomy i odpowiednio wyedukowany. Nierozpoznana, lekceważona, zaniedbana może jednak doprowadzić do poważnych konsekwencji i rozwoju przewlekłych powikłań, które mogą doprowadzić nawet do śmierci.
Wniosek z tego jest taki, że tak naprawdę to jak cukrzyca typu 2 będzie przebiegać zależy w głównej mierze od nas samych.
Proszę nie lekceważyć żadnej zmiany na stopie, typu otarcie naskórka, które zaczerwieniło się, skaleczenie, zasinienie palców, obrzęk stopy, zaczerwienienie skóry, deformacje w obrębie stopy. Tylko zrozumienie choroby, zaakceptowanie jej, stała współpraca z zespołem lekarsko pielęgniarskim, przestrzeganie zaleceń związanych z leczeniem choroby może zapobiec powstaniu owrzodzenia cukrzycowego.
Jeśli występują u Pana/Pani te objawy, należy jak najszybciej skontaktować się z diabetologiem lub lekarzem POZ, który pokieruje do odpowiedniego specjalisty.
Leczenie cukrzycy to zadanie dla specjalistów z wielu dziedzin.
Drodzy Pacjenci pamiętajcie że:
wczesne wykrycie i właściwe leczenie zmian na skórze stóp prowadzące do rozwinięcia się infekcji w ranie i powstania owrzodzenia pozwala zmniejszyć częstość amputacji od 40 – 85%.
PACJENCIE to Ty sam możesz uratować własne kończyny przed amputacją.
