Kinga Oklesińska
Kinga Oklesińska
Dyplomowany dietetyk Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Facebook

Konsekwencje nadmiernej masy ciała u dzieci

Pojawienie się otyłości w dzieciństwie oraz jej utrzymywanie w dalszych latach życia może prowadzić do wielu nieprawidłowości, szczególnie sercowo-naczyniowych, które rozwiną się u młodych dorosłych. W rezultacie dochodzi do przedwczesnego rozwoju miażdżycy i wielu innych chorób.

Konsekwencje nadmiernej masy ciała:

  • zespół metaboliczny (zaburzenia gospodarki węglowodanowej i lipidowej oraz nadciśnienie tętnicze),
  • cukrzyca typu 2 (insulinooporność),
  • nadciśnienie tętnicze. Ryzyko pojawienia się nadciśnienia tętniczego u osób z nadmierną masą ciała jest dwukrotnie większe niż u osób z prawidłową masą ciała,
  • stłuszczenie wątroby,
  • zespół policystycznych jajników,
  • zespół bezdechu sennego (trwające co najmniej 10 sekund epizody, częściej niż 5 razy w ciągu godziny),
  • koślawość kolan, wiotkość więzadeł i ścięgien, płaskostopie, zmiany zwyrodnieniowe w układzie kostno-stawowym (skutek przedwczesnego zużywania się chrząstek stawowych),
  • większa predyspozycja do chorób nowotworowych w wieku dorosłym,
  • zaburzenia psychospołeczne i  emocjonalne (poczucie odrzucenia i osamotnienia).

Najczęstsze wady w żywieniu dzieci i młodzieży

Do jednostek w największym stopniu narażonych na skutki niewłaściwego odżywiania należą dzieci i młodzież. Niedobór/nadmiar energii oraz składników pokarmowych w codziennej diecie powodują zaburzenia homeostazy procesów metabolicznych zachodzących w młodym organizmie. Niewłaściwe żywienie w okresie wzrostu i rozwoju dziecka może wpływać nie tylko na stan zdrowia w dzieciństwie, lecz również może prowadzić do poważnych konsekwencji na późniejszych etapach życia. Należy także pamiętać, iż zwyczaje i nawyki żywieniowe kształtują się najczęściej w młodym wieku. Diety młodych Polaków są często źle zbilansowane, odznaczają się zbyt dużą zawartością niekorzystnych składników pokarmowych, przy dużych niedoborach niezbędnych składników odżywczych.

Najczęstsze błędy w  żywieniu młodych Polaków :

  • nadmierne spożycie żywności,
  • zbyt duża wartość energetyczną diety,
  • zbyt duże spożycie tłuszczu, w szczególności nasyconych kwasów tłuszczowych- frytki, chipsy, fast food itp.,
  • niewystarczającego spożycia ryb,
  • duża podaż cukrów prostych (słodzone napoje, słodycze). Dużej zawartości cukrów prostych w diecie zwykle towarzyszy mniejsze spożycie węglowodanów złożonych,
  • zbyt mała zawartość błonnika pokarmowego w diecie,
  • zbyt niska zawartość większości składników mineralnych i witamin . Składnikiem niedoborowym w diecie najczęściej jest wapń, witamina D, potas czy witamina C,
  • zbyt duża zawartość fosforu i sodu,
  • nieregularne pory posiłków,
  • pomijanie śniadania,
  • pełnowartościowe posiłki często zastępowane są słodyczami i przekąskami, jak chipsy i chrupki, oraz słodkimi napojami gazowanymi.

W tej grupie wiekowej istnieje zatem konieczność zmiany nawyków żywieniowych. Zmiana ta powinna opierać się na zwiększeniu spożycia warzyw i owoców, pełnoziarnistych produktów zbożowych, mleka i produktów mlecznych a także ryb, przy jednoczesnym ograniczeniu spożycia tłuszczu, cukru, słodyczy oraz słonych przekąsek. Istotna jest również poprawa regularności spożywania posiłków oraz większe ich urozmaicenie.

Cele leczenia otyłości u dzieci

Podstawą leczenia otyłości u dzieci jest jej wyleczenie lub zmniejszenie objawów otyłości (mierzalnych parametrów) przez :

  1. Zwiększenie aktywności fizycznej.
  2. Zmianę diety (na zbilansowaną, z ograniczonym udziałem nasyconych kwasów tłuszczowych, cukru i soli, a zwiększeniem spożycia warzyw i owoców, niskotłuszczowych produktów mlecznych oraz pełnoziarnistych produktów zbożowych obfitujących w błonnik pokarmowy).
  3. Wsparcie behawioralne i emocjonalne.